پول تو جیبی فرزندان و مدیریت آن

پول تو جیبی فرزندان و مدیریت آن

پرسش:

پسر یازده ساله ای دارم که می گوید با پولهایم هر چه را دلم خواست
باید بخرم و نیازی به اجازه گرفتن از شما ندارم و دیگر بزرگ شده ام و
دوستانم هم به همین روش عمل می کنند و از ما انتظار دارد مدیریت پولش را
به خودش بسپاریم امادلمان نمی خواهد اینگونه باشد چون فکر می کنیم بچه ها
به تنهایی صلاحیت لازم را برای پول خرج کردن ندارند و ممکن است چیزهای
نامربوط با پولشان خریداری کند و یا استفاده نادرست از پولشان کنند حتی
ممکن است کسی آنها را گول بزندو پولشان را بگیرد.

کارشناس :

معمولاً پدر و مادر خواهان این هستند که فرزندشان به درستی
بتواند پول جیبی خود را خرج کند و آن را مدیریت کند و به تعبیر دیگری در
مقابل پولشان مسئولیت پذیر ی لازم را داشته باشند و بتوانند مقداری از
پولشان را پس انداز کننداما برای اینکه پسر شما به اینجا برسد بایستی یک
سری از آموزشها را به او بدهیم و شرایط را به گونه ای فراهم کنید که به
مرور برای به دست آوردن آن توانمندیها تمرین کند .معمولاً بچه ها تا
ابتدای نوجوانی این توانمندیها را ندارند که بتوانند به شیوه درستی برخورد
کنند و در مقابل پولشان مسئولیت پذیر باشند ممکن است برای چیزهایی خرج کنند
که شما آنها را تایید نکنید.وقتی به پسرتان می گویید این پول را اینگونه
نمی توانی خرج کنی به شما چه پاسخ می دهد.
مادر: فوری می گوید دوستانم هم به همین شیوه عمل می کنند اما همیشه به او
می گوییم نوع زندگی و شیوه تربیتی آنان با تو متفاوت است اما قبول نمی کند
و تحت تاثیر دوستانش است در واقع فکر می کند ما به او این آزادی عمل را
نداده ایم و دوست دارد به نوعی خودش مستقل باشد.

کارشناس:

برای اینکه در موردپول دچار تنش کمتری با فرزندتان شوید ابتدا
وقتی می خواهید پول توی جیبی به او بدهید برایش توضیح دهید که این پول برای
خرید این وسایل است چیزهایی که مورد تایید والدین است مثل لوازم التحریر
یا خرید سی دی یا چیزهای دیگر ، چیزهایی که به صورت کلی مورد تایید شماست
جزئیاتش را هم باید قبول کنید به عنوان مثال تو می توانی سی دی بخری اما نه
هر سی دی یا می توانی یک سری لوازم را بخری اما نه هر چیزی را ، بعضی
موارد نظر خود را می دهیم و فرزند بایستی با مشورت کند اما در بعضی موارد
به او اجازه دهید که خودش پولش را خرج کند مثلاً دوست دارد پاک کنی بخرد که
خیلی از دوستانش دارند اما شما برایش خریده اید ،خرید پاک کن مورد تایید
شماست اما ممکن است به آن نیازی نداشته باشد و فقط خواسته او باشد شما می
توانید بگویید می توانی آن را بخری اما اگر این مقدار از پولت را بدهی این
مقدار برایت باقی می ماند بنابراین در خریدت به این مسئله هم دقت کن شما به
این روش به او آموزش می دهید که چگونه پولش را بودجه بندی کند او می تواند
این مسئله را چندین بار امتحان کند یعنی با پولش چیزی را فقط از روی
خواسته بخرد اما تا آخر هفته بدون پول بماند.دیگر می داند اگر خواسته دیگری
داشته باشد دوباره در شرایط بی پولی قرار خواهد گرفت و شما هم به او
بگویید اگر این وسیله را نمی خریدی به این زودی پولت تمام نمی شدو به او
پیشنهاد بدهی که برای اینکه از این به بعد دچار چنین مشکلی نشوی آرام آرام
صبر کن و پولهایت را پس انداز کن تا بتوانی آن وسیله را بخری بدین گونه به
تدریج فرق بین نیاز و خواسته را به می آموزید چون همه بچه ها باید یاد
بگیرند که پولشان را بی محابا و به شکل غیر قابل کنترل خرج نکنند بلکه
بایستی نیازهایشان رااولویت بندی کنندو آن چیزهایی که واقعاً نیاز دارند را
در اولویت اول قرار دهند و بعد شروع به خرید کنند . آیا فرزندتان تا به
حال پول توی جیبی دریافت می کرده است.

مادر :

 بله ، پول توی جیبی هفتگی به او می دهیم ومعمولاً مقداری از پولش
را پس انداز می کند اما زمان خرید همراه او می رویم او همچنین دوست دارد
وسایلش رابا مدل روز عوض کند .

کارشناس:

 شما همیشه به پسرتان می گویید ما باید با تو بیاییم تا خریدت را
انجام دهی آیا همیشه برای هر چیز از او می خواهید از شما اجازه بگیرد.

مادر:

ما نمی خواهیم تنها به خرید رود و دوست داریم برخریدش نظارت داشته
باشیم و برای همین با او می رویم که چیزهایی که نیاز واقعی اوست خریداری
کند.

کارشناس:

من چیزی که از صحبت های شما متوجه شدم این است که پسرتان را به
تنهایی خرید نمی فرستید و در ضمن بدون حضور شما حق خرید هیچ چیز را
ندارد.هدف نهایی از اینکه پول به فرزندمان می دهیم چه هست اینکه در مقابل
پول مسئولیت پذیر باشد، درست خرج کند و بتواند اولویت بندی لازم را برای
نیازهایش داشته باشد ، پس انداز کند . تاکید می کنم که به تدریج فضا یی
برایش ایجاد کنید که اینها را تجربه کند تا بعدها وقتی بزرگتر شد و پول
بیشتری به دست آورد بداند پولش را چگونه خرج کند نه اینکه تمام ماه را کار
کند وبه یکباره چیزی را بخرد که نیازی به آن نداشته است. برای همین است که
برخی از بزرگسالان یک چنین مسائلی راتجربه می کنند چون احتمالاً در دوران
کودکی و نوجوانی یاد نگرفته اندکه پولشان را چگونه مدیریت کنند. قبول دارم
که چون پسر شما یازده ساله است تنها نمی تواند خرید کند اما برای هر خریدی
لزوم ندارد با شما مشورت کند .شما می توانید دسته ها و ارزشهای کلی مورد
تایید خانواده تان راهمیشه و به صورت مداوم به پسرتان بگویید بنابراین هر
چیز که جزو ارزشهاست و مورد تایید شماست می تواند بخرد و هر چیزی که در این
دسته قرار نمی گیرد نمی تواند خرید کند.مثلاً به تازگی شلواری مد شده که
دوستانش می پوشند و او دوست دارد که این شلوار را بخرد اما چند جای این
شلوار پارگی دارد و مورد تایید شما نیست و نمی توانید چنین شلواری برایش
بخرید چون چنین خریدی جزء ارزشهای خانواده شما نیست به او بگویید خرید
شلوار چون مورد تایید ماست اشکال ندارد اما نه شلواری که از نظر ظاهری
مورد تایید نیست.یعنی اگرچیزی مورد تایید شما نیست قاطعانه در مقابلش
بایستید اما اگر چیزی مورد تایید شماست و احساس می کنید فرزندتان الان به
آن نیاز ندارد اجازه بدهید بخرد و تجربه کندکه با خرید این وسیله پول کم می
آورد ، یک بخش از پولش را از دست می دهد و برای خرید بقیه چیزهایی که
نیاز دارد پولی ندارد.حالا زمانی پیش خواهد آمد تا شما با او صحبت کنید مثل
زمانی که پول کم آورده است و از شما پول می خواهد به او بگویید که با هم
فکر کنیم که آیا همه آن پولی راکه پس انداز کرده بودی چگونه خرج کردی که
اکنون پول کم آورده ای و به او تاکید کنید که شما از ابتدا می دانستید که
پسرتان نیازی به آن خرید ندارد اما چون دیدیم تو آن وسیله یا پوشاک را
دوست داری چیزی نگفتیم و این باعث شد در حال حاضر برای بقیه چیزهایی که
نیاز داری پول کم بیاری و بعد نوبت به ارائه راهکار به فرزندتان خواهد رسید
که بیا با هم فکر کنیم که دفعه دیگه می توانی چه کار ی انجام دهی که دچار
این مشکل نشوی سعی کنید خودش پیشنهاد دهد که مثلاً می توانم با شما مشورت
کنم یا اینکه نیازهای واقعی ام را بنویسم و بعد انتخاب کنم بنابراین راه
حل های مختلف را با هم بررسی کنید و یکی را در نهایت انتخاب کنید.اما
فرزندتان کجا می تواند بدون حضور والدین و بدون اجازه آنها خرید کند. در
مورد چیزهایی که مورد تایید ماست بدون مشورت می تواندخرید کند بنابراین در
هنگام دادن پول توی جیبی مرزها را برای فرزندتان مشخص کنید . در فرآیند
فرزند پروری که از بدو تولد آغاز می شود یکی از وظایف والدین انتقال دادن
ارزشها به فرزندشان است و به مرور فرزندان می آموزند که چیزهایی می توانند
بخرند که ارزشهای خانوادگی را زیر سوال نبرد . با وجود آموزشها اگر متوجه
شدید فرزندتان پولش را به شکل غیر قابل کنترل خرج می کند باید چه روشی را
انجام دهید. اگر روزی با چنین مسئله ای برخورد کردید و احساس کردید خرید
فرزندتان غیر قابل کنترل شده است آن موقع محدودیت آگاهانه برایش بگذارید .
توصیه می کنم یکباره این محدودیت ها را اعمال نکنید بلکه با او صحبت کنید
که چون بی رویه پولهایت را خرج می کنی و دیگر نمی توانی پس انداز کنی باید
هر هفته یک سوم پولت را برای پس انداز کنار بگذاری اگر اینگونه عمل کردی
به تو اجازه می دهم که در خرج کردن یک سوم پول ،خودت تصمیم بگیری اما
اگراین پس انداز را نداشته باشی نمی توانی هیچ اظهار نظری در مورد خریدت
داشته باشی تاکید می کنم به فرزندمان کمک کنیم که بتواند به شکل مستقل
تصمیم گیری درست و منطقی داشته باشد به این شکل که از کودکی به تدریج
اجازه می دهم که بعضی از خریدها را خودش انجام دهد و اگر گاهی از رویه خارج
شد کمی محدودیت برایش می گذارم اما به مرور که فرزندتان بزرگتر شد می
توانید این محدودیتها را کمتر کنید و آزادی بیشتر به او بدهد تا در نهایت
بیاموزد که چگونه بتواند پولش را به درستی خرج کند .احتمال زیادی وجود دارد
که بعد ازانجام این راهکارها دوباره به مسئله ای برخورد کنید که باز هم
به کمک مشاورنیاز داشته باشید که جای نگرانی نیست و با یک جلسه مشاوره
معمولاً مشکل حل می شود. / هفته نامه زندگی سبز