برندگان نوبل شیمی ۲۰۲۳ معرفی شدند

 جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۶ به پاس خدمات «توماس لیندال»، «پل مولدریچ» و «عزیز سانسار» برای مکانیزم ترمیم دی‌ان‌ای اختصاص پیدا کرد.

این جایزه سال گذشته به «اریک بتزویگ» از موسسه پزشکی هوارد هیوز آمریکا، «اشتفن هل» از موسسه ماکس پلانک در گوتینگن آلمان و «ویلیام مورنر» از دانشگاه استنفورد آمریکا برای ساخت میکروسکوپ فلورسنس فوق واضح اختصاص یافته بود.

شیمی از اهمیت زیادی برای کار خود آلفرد نوبل، بنیانگذار این جایزه برخوردار بوده است. اختراعات وی و همچنین فرآیندهای صنعتی که انجام داده، بر اساس دانش شیمی بوده‌اند. این حوزه، دومین جایزه‌ای بود که نوبل در وصیتنامه خود ذکر کرد.

جایزه نوبل شیمی بطور سالانه توسط آکادمی سلطنتی علوم سوئد در استکهلم اهدا می‌شود. این جایزه یکی از پنج جوایز نوبل است که طبق وصیتنامه آلفرد نوبل به دستاوردهای چشمگیر در حوزه‌های پزشکی، فیزیک، شیمی، ادبیات و صلح اعطا می‌شود. نوبل اقتصاد در این وصیتنامه نبوده و توسط بانک مرکزی سوئد به این جوایز افزوده شده است. برندگان جوایز خود را طی مراسمی مقارن با سالگرد مرگ نوبل در روز ۱۹ آذر در استکهلم دریافت می‌کنند.

نخستین برنده نوبل شیمی
نخستین جایزه نوبل شیمی در سال ۱۹۰۱ میلادی به یاکوبوس هنریکوس وانت‌هوف، دانشمند هلندی برای کشف قوانین دینامیک شیمیایی و فشار اسمزی در محلول‌ها اعطا شد.

پنج کشوری که بیشترین جایزه نوبل شیمی را بردند
بر اساس آمار، تا سال ۲۰۱۱، به ترتیب کشورهای آمریکا ۳۳٬۳درصد ، آلمان ۱۸٬۲درصد، بریتانیا ۱۳٬۸درصد، فرانسه ۴٬۴ درصد و ژاپن ۳٬۷ درصد، پنج کشور برتر از نظر دریافت بیشترین تعداد جوایز نوبل شیمی هستند. همچنین تاکنون ۴ زن موفق به دریافت نوبل شیمی شده‌اند.

چهار زن تاکنون جایزه نوبل شیمی را دریافت کرده‌اند
اعطای ۱۰۶ جایزه نوبل شیمی تا کنون
بر اساس آمار، از سال ۱۹۰۱ تا ۲۰۱۴ تعداد ۱۰۶ جایزه نوبل شیمی اعطا شده‌اند که از میان آن‌ها، ۶۳ جایزه تنها به یک برنده، ۲۳ جایزه به دو برنده و ۱۹ جایزه به سه محقق اهدا شدند. همچنین تاکنون چهار زن توانسته‌اند این جایزه را از آن خود کنند.

مرز ظریفی بین علوم شیمی، فیزیک و پزشکی وجود دارد. برای مثال، ماری کوری، دانشمند مشهور فرانسوی یکبار در سال ۱۹۰۳ برای کار در زمینه فیزیک تابشی و یکبار دیگر در سال ۱۹۱۱ برای اکتشافاتش در زمینه شیمی تابشی موفق به دریافت جایزه نوبل شد.

تنها فردی که دو بار جایزه نوبل شیمی گرفت
در زمان جنگ جهانی اول (۱۹۱۸-۱۹۱۴) و جنگ جهانی دوم (۱۹۴۵-۱۹۳۹) میلادی شامل سال‌های ۱۹۱۶، ۱۹۱۷، ۱۹۱۹، ۱۹۲۴، ۱۹۳۳، ۱۹۴۰، ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲ میلادی، جایزه نوبل اهدا نشد.

فردریک سانجر بریتانیایی توانست دو بار جایزه نوبل شیمی را دریافت کند.

جوان‌ترین و پیرترین برندگان جایزه نوبل شیمی
جوانترین برنده نوبل شیمی، فردریک ژولیوت بود که در سن ۳۵ سالگی به همراه همسرش ایرنه ژولیوت کوری موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی ۱۹۳۵ شدند. همچنین پیرترین برنده این جایزه، جان فن بود که هنگام دریافت جایزه ۸۵ ساله بود.

میانگین سنی برندگان جایزه نوبل شیمی نیز ۵۸ سال است.

گفتنی است، آدولف هیتلر دریافت جایزه نوبل شیمی را برای دو محقق آلمانی ممنوع اعلام کرد که این افراد شامل «ریچارد کان» برنده نوبل شیمی ۱۹۳۸ و «آدولف بوتانت» برنده نوبل شیمی ۱۹۳۹ بودند.

به گزارش ایسنا، مؤسسه تامسون رویترز اخیرا در یک پیش‌بینی در مورد برندگان احتمالی جایزه امسال نوبل شیمی، افرادی همچون امانوئل کارپنتر از مرکز تحقیقات عفونت هلمهولتز در آلمان و جنیفر دوندا از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی برای طراحی روش CRISPR-Cas9 به منظور ویرایش ژنوم، جان گودِناف از دانشگاه تگزاس در آستین و استنلی ویتینگهام از دانشگاه بینگهامتون در نیویورک برای تحقیقاتی که منجر به تولید باتری لیتیوم یونی شد و کارولین برتوزی از دانشگاه استنفورد برای مشارکتش در شیمی متعامد زیستی که به تعاملات شیمی در سلول‌های زنده و ارگانیسم‌ها اشاره دارد را نام برده بود.

لازم به ذکر است، روز گذشته جایزه نوبل فیزیک به «تاکاگی کاجیتا» از دانشگاه توکیو در ژاپن و «آرتور بی مک‌دونالد» از دانشگاه کوئینز در کانادا برای کشف نوسانات نوترینو که نشان می‌دهد نوترینو دارای جرم است، اختصاص یافت.

  اخبار علمی  –  ایسنا 

 گرد آوری مطالب : iranbanou.com